درمان بیماری های لثه
درمان بیماری های لثه نهتنها یک دغدغه رایج، بلکه ضرورتی انکارناپذیر برای حفظ سلامت عمومی بدن است. اگر تا به حال هنگام مسواک زدن دچار خونریزی لثه شدهاید یا بوی بد دهان، التهاب، یا تحلیل لثه را تجربه کردهاید، اینها نشانههای هشداردهندهای از ابتلا به بیماری های لثه هستند؛ مشکلی که بدون مداخلهی بهموقع ممکن است به از دست رفتن دندانها و حتی آسیب به استخوان فک بینجامد.
خوشبختانه، درمان بیماری های لثه در مراحل اولیه با اصلاح عادتهای بهداشت دهان و انجام اقداماتی مانند جرمگیری بهخوبی قابل کنترل و حتی برگشتپذیر است.
در این راهنمای جامع و علمی، شما را با موثرترین روشهای خانگی، کلینیکی و دارویی برای درمان بیماری های لثه آشنا میکنیم؛ راهکارهایی که توسط متخصصان توصیه شده و مطابق با اصول علمی و سئو تدوین شدهاند، تا بتوانید با اعتماد کامل به لبخند خود بازگردید.
بیماری های لثه چیستند و چرا نباید آنها را نادیده گرفت؟
تعریف علمی درمان بیماری های لثه
بیماری های لثه (Gum Disease) شامل التهابها و عفونتهایی هستند که بافتهای اطراف دندان را تحت تأثیر قرار میدهند. شایعترین شکل آن ژنژیویت (Gingivitis) است که با التهاب سطحی لثه آغاز میشود و در صورت عدم درمان، به پریودنتیت (Periodontitis) منجر میشود؛ عفونتی عمیق که میتواند استخوان فک و بافتهای نگهدارنده دندان را از بین ببرد.
علل اصلی ابتلا به بیماری های لثه
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
- مصرف دخانیات
- اختلالات سیستم ایمنی مانند دیابت
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری و یائسگی
- تغذیه ناسالم و کمبود ویتامینها (بهویژه C و D)
- استرس مزمن
- مصرف داروهای خاص مانند ضدافسردگیها یا داروهای فشار خون
درمان بیماری های لثه
علائم بیماری های لثه را چگونه تشخیص دهیم؟
نشانههای هشداردهنده
- خونریزی هنگام مسواک یا نخ دندان
- التهاب، قرمزی یا ورم لثهها
- عقبنشینی یا تحلیل لثه
- بوی بد مزمن دهان
- لق شدن یا جابهجایی دندانها
- درد هنگام جویدن
راهکارهای دقیق تشخیص
برای اطمینان از ابتلا به بیماری های لثه باید به دندانپزشک مراجعه شود. بررسیهای زیر معمولاً انجام میگردد:
- معاینه فیزیکی با ابزار پروب پریودنتال
- عکسبرداری پانورامیک یا پری اپیکال
- بررسی عمق پاکِتهای لثهای
- تستهای میکروبی یا PCR در موارد مزمن
درمان بیماری های لثه؛ از خانه تا کلینیک
درمان خانگی بیماری های لثه (مناسب برای مراحل اولیه)
- مسواک زدن با تکنیک صحیح (حداقل دوبار در روز)
- استفاده مداوم از نخ دندان و واترجت
- غرغره با دهانشویههای ضدباکتری مثل کلرهگزیدین یا سرم نمکی
- استفاده از ژلهای حاوی آلوئهورا یا روغن درخت چای
- اصلاح رژیم غذایی و مصرف مکملهای تقویتی
درمان بیماری های لثه حرفهای در کلینیک
جرمگیری (Scaling) و تسطیح سطح ریشه (Root Planing)
پاکسازی پلاک و تارتار از زیر خط لثه، اولین قدم تخصصی در درمان بیماری های لثه است که مانع پیشرفت التهاب میشود.
جراحیهای لثه (در مراحل پیشرفته)
- فلپ سرجری (Flap Surgery): برای دسترسی به نواحی عمیقتر
- پیوند لثه (Gum Graft): برای ترمیم عقبرفتگیهای شدید
- بازسازی استخوان (Bone Grafting): در صورت تحلیل استخوان فک
- لیزر درمانی (Laser Therapy): کاهش باکتری بدون نیاز به تیغ جراحی
درمان دارویی
- آنتیبیوتیکهای خوراکی یا موضعی (مانند مترونیدازول، داکسیسایکلین)
- دهانشویههای دارویی ضدعفونیکننده
- ژلهای ضدالتهاب حاوی دگزامتازون یا کلرهگزیدین
پیشگیری؛ بهترین درمان بیماری های لثه
عادتهای پیشگیرانه برای سلامت لثهها
- مسواک زدن با خمیر دندان حاوی فلوراید و زینک
- استفاده منظم از نخ دندان
- مراجعه به دندانپزشک برای معاینه دورهای (هر ۶ ماه)
- پرهیز از سیگار و کنترل دیابت
- نوشیدن آب کافی و کاهش مصرف قند
چرا درمان بیماری های لثه حیاتی است؟
درمان نکردن بهموقع بیماری های لثه میتواند پیامدهای جدی داشته باشد:
- از بین رفتن دندانها و نیاز به ایمپلنت یا پروتز
- تأثیر منفی بر سلامت عمومی (افزایش ریسک بیماری قلبی، سکته، زایمان زودرس)
- کاهش اعتماد به نفس بهدلیل بوی بد دهان و مشکلات زیبایی
درمان بیماری های لثه؛ تشخیص، علائم و پشیگیری از آن
بیماری های لثه از شایع ترین بیماری های دهان است که بر اساس آمارهای موجود 80 درصد افراد به آن مبتلا هستند، که البته غالبا خودشان از این موضوع آگاهی ندارند. اطلاعات به دست آمده از منابع اروپایی نشانگر آن است که حدود 50 درصد افراد دارای دندان که در گروه سنی 50 الی 65 قراردارند، مبتلا به بیماری پریودنتال پیشرفته می باشند.
درمان بیماری های لثه
خصوصیات لثه سالم
لثه سالم به رنگ صورتی می باشد و محکم به طوق دندان چسبیده است. خونریزی، تورم و چرک ندارد. البته باید درنظر داشت که رنگ لثه تا حدودی با رنگ پوست افراد می تواند هم خونی داشته باشد.
علائم لثه بیمار
از مهم ترین علائم بیماری های لثه می توان به قرمزی و تورم لثه، خونریزی، بوی بد دهان، ایجاد فاصله بین دندان ها، لق شدن یک یا چند دندان، جدا شدن لثه از دندان، تحلیل و عقب نشینی لثه، خارش لثه ها و دردی که به صورت مبهم ظاهر می شود، اشاره نمود.
در حسن مسواک زدن و نیز استفاده از نخ دندان نیز، لثه نباید خونریزی داشته باشد. اگر لثه ها خونریزی دارند؛ حتی اگر این خونریزی گاه به گاه باشد یا مثلا هنگام گاز زدن سیب خون ریزی داشته باشند، نشانه بیماری لثه است. اگر این بیماری درمان نشود، استخوان زیرین را گرفتار نموده باعث لقی، جابه جایی و نهایتا از دست رفتن دندان ها می شود.
درمان بیماری های لثه
علل بیماری های لثه
1- مهم ترین علت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. هرگاه بهداشت دهان و دندان برای 2 الی 4 روز رعایت نشود، علائم بیماری لثه ظاهر می شود.
2- مصرف دخانیات
3- ترمیم های غلط دندانپزشکی
4- روش های غلط مسواک زدن
5- کمبود بعضی ویتامین ها مثل ویتامین C
باید اشاره کرد که در دوران حاملگی لثه ها متورم هستند که این تورم، رابطه ای با بیماری لثه ندارد. هم چنین مصرف بعضی داروها مثل دارو های ضدصرع باعث تورم و التهاب می شوند. بیماری های لثه می توانند روی سایر اعضای بدن مثل قلب، کلیه و … اثرات مخربی داشته باشند؛ که گاهی غیر قابل درمان است.
درمان بیماری های لثه
آموزش بیمار و تشویق وی به رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، اولین گام و مهم ترین اصل در درمان بیماری های لثه است که باید از سوی پرستاران دندانپزشکی جدی تلقی شود. در صورت عدم رفع بیماری لثه، جرمگیری و سایر اقدامات لازم توسط دندانپزشک صورت خواهد گرفت.
باید به افراد گوشزد کرد که در دوران نوجوانی و جوانی احتمال پوسیدگی دندانی، بیشتر از بیماری های لثه است و با افزایش سن ابتلا به بیماری لثه بیشتر خواهد شد. برخلاف تصور عموم، جرمگیری ضرری برای مینای دندان ندارد و حساسیت دندان بعد از جرمگیری با رعایت دقیق اصول بهداشتی و یا استفاده از خمیر دندان های خاص پس از 10 الی 15 روز از میان می رود.
ضمنا لقی دندان بعد ازجرمگیری به علت حذف جرم اطراف دندان است نه عمل جرمگیری.
درمان بیماری های لثه
ماساژ لثه
ماساژ لثه به علت تحریک عروق لثه، ضمن دادن قوام به لثه ها، در خوش رنگی و بهبود درمان بیماری های لثه موثر می باشد.
راه های ماساژ لثه
ماساژ به وسیله انگشت اشاره از قسمت وستیبول به طرف لبه لثه و یا با مسواک به آرامی و ملایمت انجام می شود.
جمعبندی نهایی: درمان بیماری های لثه را به تعویق نیندازید
اگر به دنبال راهی قطعی و علمی برای درمان بیماری های لثه هستید، اکنون زمان مناسبی برای اقدام است. این مقاله تلاش کرد تا بهصورت جامع، علمی، کاربردی و سئو محور به شما کمک کند تا درک عمیقی از علل، علائم، و راهکارهای درمان بیماری های لثه داشته باشید. اقدامات بهظاهر ساده امروز شما، میتواند فردایی سالمتر و بدون درد برایتان رقم بزند.
توصیه نهایی: همین امروز یک وقت ویزیت برای معاینه لثههای خود رزرو کنید. هیچچیز به اندازه پیشگیری و درمان بهموقع، نمیتواند لبخند شما را ماندگار کند.